Najnowsza książka dr Anny Grużlewskiej
Dr Anna Grużlewska, która współpracuje z bielawskim rocznikiem miejskim „Bibliotheca Bielaviana” wydała swoją najnowszą książkę Żydzi z Prowincji. Świdnicki i Wałbrzyski Okręg Synagogalny 1812-1945.
Książka Żydzi z Prowincji. Świdnicki i Wałbrzyski Okręg Synagogalny 1812-1945 omawia dzieje niemieckich Żydów mieszkających na Przedgórzu Sudeckim i w Sudetach Środkowych w latach 1812-1945. Autorka przedstawia historię żydowskich społeczności przybyłych po wiekach do ośrodków miejskich: Świdnicy, Wałbrzycha, Dzierżoniowa, Strzegomia i Świebodzic. Mozaistyczne gminy wyznaniowe powstały w tych ośrodkach po ogłoszeniu edyktu emancypacyjnego w 1812 r. i funkcjonowały do czasu Zagłady. Wartością publikacji jest fakt, że niewielkie wspólnoty Żydów dolnośląskich nie skupiały do tej pory szczególnej uwagi polskich badaczy. Wynikało to m.in. z powodu podwójnego wykluczenia tej grupy ludności, poprzez fakt żydowskiego pochodzenia oraz zakorzenienia w kulturze niemieckiej. Ludność polska, która napłynęła na te tereny po 1945 r. początkowo nie była zainteresowana skomplikowaną przeszłością tych ziem. Nie bez znaczenia powodem pomijania tematu „prowincjonalnych” Żydów niemieckich było zniszczenie znacznej części materiałów archiwalnych i rozproszenie tych, które ocalały. W książce poddano analizie przemiany demograficzne, funkcjonowanie gmin wyznaniowych, modernizację wspólnot, udział Żydów w rozwoju miejscowej gospodarki oraz kwestie związane z wykluczeniem i Zagładą. Książka jest bogato ilustrowana materiałami archiwalnymi, wykresami i mapami, co podnosi jej walory. Niniejsze opracowanie pozwala dopełnić obraz przeszłości i wprowadza w świat małych wspólnot mozaistycznych.
Promocja książki dr Anny Grużlewskiej odbędzie się 12 grudnia 2016 r. w Miejsko-Powiatowej Bibliotece Publicznej w Dzierżoniowie w Rynku 2 godz. 17.00.
