Ulica Wolności

Na adres reakcji rocznika miejskiego „Bibliotheca Bielaviana” Władysław Rogowski przesłał kolejne współczesne zdjęcie, tym razem ul. Wolności (Reichenbacherstraße). 

Ul. Wolności (Reichenbacherstraße), w latach 30. XX w. Hindenburgstraße. Od 1945 r. ul. Wolności, od 26 sierpnia 1953 r. ul. Marszałka Józefa Stalina (Uchwała sesji Miejskiej Rady Narodowej w Bielawie), od 1956 r. ponownie ul. Wolności. Jest to ulica będąca przedłużeniem ul. Dzierżoniowskiej; biegnie od Ronda Bieltexu do pl. Wolności. W dawnych czasach była to główna droga w Bielawie, ciągnąca się wzdłuż potoku Bielawica. Ta strona miejscowości nazywana była potocznie „dużą stroną” (Grosse Seite), w przeciwieństwie do „małej strony” (Kleine Seite), która biegła po drugiej stronie potoku ulicami: Brzeżną, Tkacką, 3 Maja, Mikołaja Kopernika i Wiejską. Jak się mawiało w XIX i XX w., „duża strona” była bardziej cywilizowaną stroną Bielawy i miała charakter miejski.

W budynku na starym zdjęciu po lewej stronie w latach 20. XX w. mieścił się Kommunallbank Langenbielau – Bank Komunalny Bielawa, filia banku śląskiego we Wrocławiu – Kommunalbank Schlesien in Breslau (znajdował się przy Zwingerstrasse 6-8 – ul. Teatralna 6-8 przy Zakładach Kąpielowych). Dyrektorem bielawskiego banku wówczas był Hans Sommerfeld, który jednocześnie mieszkał w budynku banku. Bank działał do połowy lat 30. XX w. z tym, że wówczas pod nazwą Kommunalbank fur Niederschlesien – Bank Komunalny dla Dolnego Śląska, a jego kierownikiem był Max Jenczminek. On także mieszkał w budynku banku. Później w tym budynku mieściła się biblioteka i czytelnia miejska „Volksbücherei und Lesehalle” zarządzana przez Urząd Miejski. Kierownikiem biblioteki był Richard Hünerasky, pracownik urzędu miejskiego Bielawy. Ciekawe, że w latach 20. XX w. mieszkał jeszcze przy swojej rodzinie przy ul. Wolności na gospodarstwie rolnym u ojca albo swojego brata Ernst Hüneraskyego. W latach 30. XX w., jako pracownik Urzędu Miejskiego i mieszkał już przy Herrleinstraße 27 (ul. Bolesława Chrobrego 27, ten budynek wybudowano w 1935 r.).

Budynek przy ul. Wolności po 1945 r. był zamieszkany przez wiele rodzin. Ostatecznie budynek został wyburzony pod budowę bielawskich wieżowców po 1970 r. (w jego miejscu znajduje się wieżowiec nr 150).

Bibliografia:

R. Brzeziński, Gospody u stóp Gór Sowich. Studia z dziejów gastronomii Bielawy do 1945 roku, Bielawa 2006.

R. Brzeziński, Bielawa. Wędrówki ulicami miasta. Przewodnik. Bielawa. A walk through Bielawa. Guide, Brodziszów 2019.